Thursday, 2 February 2017

తెలుగు సామెతలు - ఎ , ఏ మరియు ఐ


* ఎంగిలాకులు ఎత్తమంటే, వచ్చినవాళ్ళను లెక్కపెట్టినాడట.

* ఎంగిలికి ఎగ్గులేదు, తాగుబోతుకు సిగ్గులేదు.

* ఎంగిలిచేత (తితో) కాకిని తోలనివాడు (అదల్చనివాడు) భిక్షంపెట్టునా?

* ఎంగిలితిండికి ఆపోశనం ఎత్తవలెనా?

* ఎంగిలిబూరెను కడిగినట్లు.

* ఎంచకురా పంచుకుంటావు.

* ఎంచబోతే మంచమంతా కంతలే.

* ఎంచిన ఎరువేదిరా అంటే, యజమాని పాదమే.

* ఎంచివేస్తే ఆరి తరుగుతుందా?

* ఎండ్రకాయ కొవ్వితే కలుగులో నిలువదు.

* ఎండ్రకాయ కొవ్వినా, యానాది కొవ్వినా కలుగులో ఉందరు.

* ఏండకాచిన నాడు ఏకులు వడికి, వానకురిసిన నాడు పత్తి పట్టుకున్నట్లు.

* ఎండకు పెట్టీన టోపీ, వడగండ్లకాగునా?

* ఎండకాసిన చోటే, వెన్నెల కూడా కాసేది.

* ఎండబడితే ఉండబడుతుంది, ఉండబడితే వండబడుతుంది, వండబడితే తిండిపడుతుంది, తిండిపడితే కండపడుతుంది.

* ఎండమావుల్లో నీరు ఎందుకెక్కినట్లు?

* ఎండ మిడిసికాసినా చీకట్లకి గుహలుండనే ఉండును.

* ఎండాకాలంలో ఏకులువడికి వానాకాలంలో వడ్లుదంచినట్లు.

* ఎండావానా కలిస్తే కుక్కలకు నక్కలకు పెండ్లి.

* ఎండావానా వస్తే నక్కలపెళ్ళి.

* ఎండితే తరుగుతుందని పచ్చిదే తినేవాడు.

* ఎండిన ఉళ్ళగోడు ఎవడికి కావాలి? పండిన ఊళ్ళకు అందరూ ప్రభువులే.

* ఎండినమోడుకు ఎఱ్ఱనిపూలు తగిలిచినట్లు.

* ఎండునేలమీద ఎండ్రకాయ కనపడితే వాన తప్పదు.

* ఎండు పండు లేకుండా ఉంటుందా?

* ఎండు మామిడి టెంకలు ఒళ్ళో పెట్టుకొని, ఎవరి త్రాడు తెంప వచ్చావోయి వీరన్నా అన్నదిట.

* ఎంత ఉన్నవాడైనా ఒక్కసారి ఒకే ముద్ద మింగగలడు.

* ఎంత ఉప్పుతింటే అంత దాహం.

* ఎంత కఱవు ఐనా పులి పూరీ మేస్తుందా?

* ఎంత చెట్టు కంత గాలి.

* ఎంత చెట్టు కంత పాటు.

* ఎంత చేసినా ఎడమచేతి కడియం కుద(దు)వే.

* ఎంత దరిగిన మిరియాలు జొన్నలు సరిపోవే?

* ఎంత తోండమున్నా దోమ ఏనుగు కాదు.

* ఎంత దయో దాసులపై అన్నట్లు.

* ఎంత నేరిచినా ఎంతజూచినా ఎంతవారలైన కాంత దాసులే.

* ఎంత పండినా కూటికే, ఎంత ఉండినా కాటికే.

* ఎంతపెద్ద చెట్టు ఎక్కినా ముడ్డి నేలనే చూస్తుంది.

* ఎంత పెద్దవారికైనా ముడ్డి పీతికంపే.

* ఎంత పెరిగినా గొఱ్ఱెకు బెత్తెడే తోక.

* ఎంత పొద్దుండగా లేచినా తుమ్మగుంటవద్దనే తెల్లారుతుంది.

* ఎంత పొద్దుకాడ లేచినా చింతగుంటపాలెం దగ్గరే తెల్లవారుతుంది.

* ఎంత పోట్లాడుకున్నా కల్లుదుకాణం కాడ ఒక్కటే.

* ఎంత ప్రాప్తో అంత ఫలం

* ఎంతమంచి కత్తి అయినా తన పిడిని గంటు చేయదు.

* ఎంత మంచి గొల్లకయినా వేపకాయంత వెఱ్ఱిలేకపోలేదు.

* ఎంత మంచి పంది అయినా అమేధ్యం (అశుద్ధం) తినక మానదు.

* ఎంతయ్యా ఇవ్వాళ బేరంలో లాభంమంటే, ఎఱిగినవాడు వెఱ్ఱివాడు రాలేదన్నాడుట.

* ఎంతలావు మొగుడైనా ఆడదానికి లోకువే.

* ఎంతవారలైనా కాంత దాసులే.

* ఎంత వెలుగుకు అంత చీకటి.

* ఎంత సంపదో అంత ఆపద.

* ఎంత స్వామి ప్రసాదమైతే మాత్రం, ఇంత చేదా?

* ఎందరో మహానుభావులు (వ్యంగ్యంగా కూడ ప్రయోగం).

* ఎందరో మహానుభావులు, వారందరికి వందన మన్నారు.

* ఎందుకు ఏడుస్తావురా పిల్లవాడా? అంటే, ఎల్లుండి మా అమ్మ కొడుతుంది అన్నాడుట.

* ఎందుకు పుట్టావు ఏకా అంటే, ఎదుటివాళ్ళని వెక్కిరించటానికే అన్నదిట.

* ఎందుకు పుట్టావు వక్రమా అంటే సక్రమమైన వాళ్ళను వెక్కిరించను అన్నదిట.

* ఎందునైనా ముఖరాసి (జన్మరాశి) బాగుండాలన్నారు.

* ఎందుకొచ్చినావే ఎల్లమ్మా అంటే, అందుకు కాదులే అగ్గికొచ్చాను అన్నదిట.

* ఎందులో పుట్టిన పురుగు అందులోనే చస్తుంది (బ్రతుకుతుంది).

* ఎందులో పెట్టినా ఎడారే.

* ఎక్కగా ఎక్కగా పొడవు.

* ఎక్కడ ఉన్నావే కంబళీ అంటే, వేసిన చోటనే గొంగళీ అన్నదిట.

* ఎక్కడ కడితేనేమి, మన మందలో ఈనితే చాలు.

* ఎక్కడకొట్టినా కుక్క కాలు కుంటుతుంది.

* ఎక్కడైనా బావ అనుకానీ వంగతోటలో (కాడ) బావా అనకు.

* ఎక్కడమేసినా పేడ మన పెరట్లో వేస్తే చాలు.

* ఎక్కడ నుంచి వస్తున్నావోయ్ నత్తాయనా అంటే, రె రెడ్డొరించిను నుంచోయ్ చోయ్ న నంగాయనా అన్నాడట.

* ఎక్కడమేసినా మనింట్లో పాలిస్తే చాలు.

* ఎక్కడా దొరక్కపోతే అక్కమొగుడే గతి.

* ఎక్కడాలేకపోతే అక్క మొగుడే దిక్కు.

* ఎక్కడీకిపోతావు విధవమ్మా అంటే, వెంటవస్తాను పదవమ్మా అన్నదిట.

* ఎక్కడికిపోయినా ఏలినాటి శని తప్పదు.

* ఎక్కడీకిపోయినా కర్మం ఎదురుగుండానే వస్తుంది.

* ఎక్కడిదక్కడె ఉంచి ఎల్లమ్మ ఇల్లలికి నట్లు.

* ఎక్కడిదిరా ఈ పెత్తనం? అంటే, మూలనుంటే నెత్తిన వేసుకున్నా అన్నాడట.

* ఎక్కడి నీరూ పల్లానికే చేరుతుంది (పారుతుంది).

* ఎక్కమంటే ఎద్దుకు కోపం, దిగమంటే కుంటికి కోపం.

* ఎక్కితే గిఱ్ఱపు రౌతు, దిగితే కాలిబంటు.

* ఎక్కి కాయపట్టిచూసి, దిగివచ్చి రాళ్ళు రువ్వినట్లు.

* ఎక్కిరించబోయి వెలకిత్తలా (వెల్లికింతలా) పడ్డట్లు.

* ఎక్కువగా తిన్న పొట్ట, ఏకులు పెట్టిన బుట్టి చిరుగవు.

* ఎక్కువ తెలివి ఏడ్పుల కారణం, తక్కువ తెలివి తన్నుల కారణం.

* ఎక్కువయిన సొమ్ము బ్రహ్మలకిత్తునా? బట్లకిత్తునా?

* ఎగతాళి అంటే ఏడువ వస్తాడు, కోడిగ మంటే కొట్టవస్తాడు.

* ఎగతాళి చేసేవారిముందు జారిపడినట్లు.

* ఎగదీస్తే బ్రహ్మహత్య, దిగదీస్తే గోహత్య.

* ఎగవేసే వాడి ఇల్లెక్కడా? అంటే ఊరికడపట అన్నట్లు.

* ఎగిరిన దూది గాలిలో ఎంతోసేపు ఉండదు.

* ఎగిరెగిరి దంచినా అంతేకూలి, ఎగరక దంచినా అంతేకూలి.

* ఎగిరే ఎద్దే గంత మోసేది.

* ఎగరబోయి బోర్లపడి, ఊరు అచ్చివచ్చిందికాదు అన్నాడట.

* ఎగ్గును అనక, వినక, కనక కవి కావ్యం వ్రాయలేడు.

* ఎచ్చులకు (డంబములకు) ఏటపోతును కోస్తే, ఒళ్ళంతా బొచ్చు అయ్యింది.

* ఎచ్చులకు ఏలేశ్వరంపోతే పక్కతోలు కుక్కలెత్తుకు పోయినవి.

* ఎచ్చులకు వేటపాలెంపోతే, తన్ని తలగుడ్ద తీసుకున్నారట..

* ఎచ్చులకు ఏమారం పోతే, తన్ని తలగుడ్ద పెరుక్కున్నారుట.

* ఎట్లా (ఎట్లాంటి)చిరుబోణికైనా వేపకాయంత వెఱ్ఱి ఉంటుంది.

* ఎట్లా వచ్చిందో అట్లే పోతుంది, తేలికగా వచ్చింది తేలికగానే పోతుంది.

* ఏడదిడ్డమంటే, పెడదిడ్డ మన్నట్లు.

* ఎడపిల్ల ఏరాలితో సమానం.

* ఎడమచేత్తో చేసింది కుడిచేత్తో అనుభవించవలె.

* ఎడ్డెమంటే, తెడ్డెమన్నట్లు.

* ఎతలున్నమ్మకు కతలు రావు.

* ఎత్తివచ్చిన కాపురానికి ఏకాలూనినా ఒకటే.

* ఎత్తుకున్న చంకనుండదు, దించిన దిగువనుండదు. (బిడ్డ)

* ఎత్తుక తిన్నవాణ్ణి పొత్తులో పెట్టుకుంటే, అంతాతీసి బొంతలోపెట్టుకున్నాడుట.

* ఎత్తుకున్న బిడ్డ మొత్తుకున్నా దిగదు.

* ఎత్తుకొని తిన్న బోలె ఎదురుగా వస్తే, చంకనున్న బోలె సలాంచేసిందిట.

* ఎత్తుబడిన గొడ్డు పులికి జడుస్తుందా?

* ఎత్తుభారపు పెళ్ళికి ఏకాలుపెట్టినా ఒకతే. (ఎత్తుభారం=వ్యర్ధమైన, పనికి మాలిన).

* ఎత్తుభారం మొత్తుకోళ్ళు.

* ఎత్తుమరిగిన బిడ్డ, వెలుగుదాటే గొడ్డు ఏమిచేసినా వినవు.

* ఎత్తువారి బిడ్డ. (ఎవరిచంకనున్న వారిమాట వినును).

* ఎత్తెత్తి అడుగు వేస్తే పుల్లాకు మీద పడిందిట.

* ఎత్తెత్తిపోసినా ఇత్తడి బంగారమగునే?

* ఎత్తేవాడుంటే ఏకులబుట్టా బరువే.

* ఎదలో కత్తెర నాలుకలో బెల్లం.

* ఎదిగినదానిని వెంటేసుకు తిరిగినట్లు.

* ఎదుట అన్నది మాటా, ఎదాన్న పెట్టినది వాత.

* ఎదుట ఉన్నవాడు పెండ్లికొడుకు.

* ఎదుట బ్రాహ్మడు లేకపోతే వెయ్యి యఙ్ఞాలు చెయ్యవచ్చు.

* ఎదుట లేకుంటే ఎదలో ఉండదు.

* ఎదురింటి పొయ్యిమండితే, తన పొయ్యిలో నీళ్ళుపోసుకొన్నట్లు.

* ఎదుటివారి సొమ్ము ఎల్లవారికీ తీపు.

* ఎదురుగుండా అద్దముంటే ఎక్కిరించుకో బుద్దవుతుంది.

* ఎదురు తిరిగిన కుక్కను ఏదీ కరువలేదు.

* ఎదురు తిరిగిన కుక్కా ఏదుపంది ఒకటే.

* ఎదురుపడినవాడే నా మొగుడన్నట్లు.

* ఎదురుపెట్టి కుదురు కొట్టించుకొన్నట్లు.

* ఎదురుపెట్టి చదరంగ మాడినట్లు.

* ఎద్దు అంత కుప్పయితే ఏడు పుట్ల చోళ్ళు (సజ్జలు, రాగులు).

* ఎద్దు అడుగులో ఏడు గింజలుపడితే పైరు పలుచన.

* ఎద్దు (దున్న) ఈనిందంటే గాటా కట్టేయమన్నట్లు.

* ఎద్దు ఉన్నవాడికి బుద్ది ఉండదు, బుద్ది ఉన్నవాడికి ఎద్దు ఉండదు.

* ఎద్దు ఎండకులాగా, దున్నపోదు నీడకు లాగా.

* ఎద్దునెక్కున తీరుకాదు, సద్ది తిన్న నోరు కాదు.

* ఎద్దునెక్కున వాడే లింగడు, గద్దెనెక్కిన వాడే రంగడు.

* ఎద్దు ఏమెరుగురా అటుకుల రుచి, గాడిదేమెరుగురా గంధపు పొడి వాసన.

* ఎద్దుకాలిలో ముల్లంత లేకపోయినా, ఏడూళ్ళ పెత్తనానికి తక్కువ లేదు.

* ఎద్దుకు ఎనుబోతుకు లంకె వేసినట్లు.

* ఎద్దుకు కొబ్బరికాయ ఇస్తే ఏమి చేస్తుంది?

* ఎద్దుకు చొప్పవేసి ఆవుని పాలివ్వ మన్నట్లు.

* ఎద్దుకు తూలాలని ఉంది, గంతకు పడాలనీ ఉంది.

* ఎద్దుకెగవేయ, బఱ్ఱెకు సగవేయ.

* ఎద్దుకేమి తెలుసు అటుకుల చవి (రుచి).

* ఎద్దుకొద్ది సేద్యం, సద్ది కొద్దీ పయనం.

* ఎద్దు కొవ్వి ఆబోతుపై రంకె వేసినట్లు.

* ఎద్దుగా ఏడది బ్రతికేకంటే ఆబోతుగా (ఇరు) ఆరునెలలే చాలు.

* ఎద్దు చచ్చినా వాత బాగా పడింది.

* ఎద్దు చేనుమేసిపోతే గాడిదకు చెవులుకోసినట్లు.

* ఎద్దు తన్నుతుందని గాడిద కాళ్ళు పట్టుకొన్నట్లు.

* ఎద్దు తన్నుతుందని గుఱ్ఱంచాటు చేరినట్లు.

* ఎద్దుతో వ్యవసాయం, ఆలితో సంసారం.

* ఎద్దుని అడిగా గంత కట్టేది?

* ఎద్దును కొద్దిలో కొనరాదు, బట్టను భారీలో కొనరాదు.

* ఎద్దును చూస్తే ముద్దొస్తుంది, ఈడ్పుచూస్తే ఏడ్పు వస్తుంది.

* ఎద్దును ముద్దుపెట్టబోతే, ఎడమకాలితో తన్నింది.

* ఎద్దునోటికి చొప్ప అందించినట్లు.

* ఎద్దున్న వాడి వ్యవసాయం చూడు, మంది ఉన్నవాడి మారుబలం చూడు.

* ఎద్దు పుండు కాకికి ముద్దా?

* ఎద్దుపుండు కాకికి రుచి.

* ఎద్దు పొడుస్తుందని తన్నే గుర్రం చాటున చేరినట్లు.

* ఎద్దు బీదదయితే చేను బీద

* ఎద్దు మంచిదైతే వేరూరికి పోతుందా?

* ఎద్దు మోసినంత, గోనె పట్తినంత.

* ఎద్దురొమ్ములో ముల్లుకఱ్ఱ పొడిచినట్లు.

* ఎద్దులవెంటనే తాళ్ళు.

* ఎద్దులా కష్టపడినా ఎంగిలి గంజే గతి.

* ఎద్దులు కాసినందుకు, ముద్దలు మింగినందుకు సరిపోయిందిపో అన్నాడట.

* ఎద్దులు చేయును, గుఱ్ఱాలు మొయ్యను (మేయును).

* ఎద్దులెప్పటివేగానీ గోనెలుమాత్రం కొత్తవి.

* ఎద్దువలే ఉన్నావే తేలుమంత్రం తెలియదా?

* ఎద్దువలే కుక్కనుపెంచి రెడ్డి తానే (ఆలుమొగలు తామే) మొరిగినాడ(ర)ట.

* ఎద్దువలే తిని మొద్దువలే నిద్రపోయినట్లు.

* ఎద్దయినా ఏడాదికి నేర్చును, మొద్దు ముప్పై ఏళ్ళయినా నేర్వడు.

* ఎనుబోతు పేదల యశముగోరు.

* ఎనుబోతు బలిసి ఏనుగవలెనున్న భ్రమరములకు మదప్రాప్తి లేదు.

* ఎనుబోతుమీద వానకురిసినట్లు.

* ఎనుము గొప్పదయినా ఏనుగును బోలునా?

* ఎనుము ముసలి, ఏనాది ముసలి లేవు.

* ఎనుముకు మేతవేసి ఆవుని పితికినట్లు.

* ఎన్నడూ గానని మొగానికి ఇప్పపూత బెల్లమంట.

* ఎన్నడులేని కల్మి కల్గెనా వెన్నున కద్దమడుగు, కొనవేళ్ళకు ముచ్చెలు తొడుగు.

* ఎన్నడూ ఎక్కని రెడ్డి గుఱ్ఱమెక్కితే వెనుక ముందయిందట.

* ఎన్నడూ ఎఱుగని వానిని ఎద్దుల బేరానికి పంపితే ఎఱ్ఱెద్దుకు ఎనభై, నల్లెద్దుకు నలభై అన్నడట.

* ఎన్నడు దొరకనమ్మకు ఏగాణి దొరికితే, ఏడు ముళ్ళు వేసిందట.

* ఎన్నడూ నా మొగుడు 'ఎల్లి, ఎల్లి,' అనలేదుగానీ ఇల్లు కాలిననాడు ఎల్లి ఎల్లి అన్నాడు.

* ఎన్ని పూటులేసినా ఇత్తడి ఇత్తడే, పుత్తడి పుత్తడే.

* ఎన్నిబూతులైనా పిడికెడు కొఱ్ఱలతో సరికావు.

* ఎన్ని ముట్టుపాతలైతే ఒక కట్టుకోక అవుతుంది?

* ఎన్ని విద్యలైనా కులవిద్యకు సాటిరావు.

* ఎన్ని సూదులైతే ఒక గడ్డపారగానూ?

* ఎన్నో వ్రణాలు కొసానుగానీ నా వ్రణమంత తీపులేదు అన్నాడుట.

* ఎప్పుడూ ఎరగనోడు ఏతాము తొక్కితే ఏటా ఆరుబారల అప్పు.

* ఎప్పుడూ పెట్టే నాలుగూపెట్టి (చీవాట్లు)కొఱ్ఱలచేట బయటపెట్టు అన్నాడుట.

* ఎప్పుడూ యోచిస్తుండేవాడు అభాగ్యుడు, ఎన్నడూ యోచించనివాడు అవివేకి.

* ఎప్పటి అమ్మకు నిప్పటే గతి. (నిప్పటి=అరిసె).

* ఎముక కొరికే కుక్క ఇనుము కొరుకునా?

* ఎముకలేని నాలుక ఎత్లాతిప్పినా తిరుగుతుంది.

* ఎరవుల కంచమని ఎదో పెట్టుకు తిన్నట్లు.

* ఎరువుల సొమ్ములు బరువుచేటు, తియ్యను పెట్టను తీపులచేటు, దానిలో ఒకటిపోతే అప్పుల చేటు.

* ఎరువు ఉంటే, వెఱ్ఱివాడూ సేద్యగాడే.

* ఎరువును నమ్మి బొంతను పొయ్యిలో పెట్టుకున్నట్లు.

* ఎరువుపెట్టిన పొలము, ఏలుబడి అయిన కోడలు.

* ఎరువులేని పైరు, పరువులేని రైతు.

* ఎరువులేని పొలము, వేగంలేని ఏరు.

* ఎరువులేని సేద్యం కరువుదేవతకు వాద్యం.

* ఎరువు వేయగానే (ఊసర) క్షేత్రం ఫలించునా?

* ఎరువు స్థిరం కాదు బరువు తేలిక కాదు.

* ఎరువూ వెంపలిస్తే ఎదిగిందే పైరు.

* ఎఱిగి ఎఱిగి చేసిన పాపం, ఏడ్చి ఏడ్చి పోగొట్టుకోవలె.

* ఎఱుక తేలిన (ఏలిన) ఏడుఘడియలకు వాన.

* ఎఱ్ఱకోమటిని, నల్ల బ్రాహ్మణుడిని నమ్మరాదు.

* ఎఱ్ఱమాదిగను, నల్ల బాపని నమ్మరాదు.

* ఎఱ్ఱని ఆకాశానికి బఱ్ఱున వానలు.

* ఎఱ్ఱనేలవంట ఒకనాటి వంట.

* ఎలమఱ్ఱుకు ఎద్దునివ్వరాదు, పామఱ్ఱుకు పడుచునివ్వరాదు.

* ఎలుక ఎప్పుడూ తన దిక్కుకే తవ్వుకుంటుంది.

* ఎలుక ఎంత ఏడ్చినా పిల్లి కనికరిస్తుందా?

* ఎలుక ఏట్లోపోతేనేమి? పులి బోనున పడితేనేమి.

* ఎలుకకు పిల్లి సాక్షి (సాక్ష్యం).

* ఎలుక చావుకు పిల్లి మూర్చ పోతుందా?

* ఎలుక తోలు ఎంత తోమినా నలుపే.

* ఎలుక నోట్లో నుంచి ఏనుగు దంతాలు రావు.

* ఎలుకమీద కోపంతో ఇంటికి చిచ్చుపెట్టుకొన్నట్లు.

* ఎలుక సంసారం చూసి పిల్లి మూర్చపోయిందిట.

* ఎల్లపాములు తలెత్తితే, ఎలికపామూ తలెత్తిందిట.

* ఎల్లమ్మ పెళ్ళిలో పులమ్మ శోభనం.

* ఎల్లమ్మ బ్రతుకు తెల్లవారితే తెలుస్తుంది.

* ఎల్లయ్యకు ఎడ్లులేవు, మల్లయ్యకు మనుష్యులు లేరు.

* ఎల్లయ్యకెడ్లు లేవు, మల్లయ్యకు బండిలేదు, తెల్లవార్లు బాడుగే.

* ఎల్లవారమ్మల బ్రతుకు తెల్లారితే తెలుస్తుంది.

* ఎల్లినదానికి ఏగాని తార్చినదానికి టంకం.

* ఎల్లిని మల్లి చేయి, మల్లిని ఎల్లి చేయు.

* ఎల్లి మీద పుల్లి, పుల్లి మిద ఎల్లి

* ఎల్లిసెట్టి లెక్క ఏకలెక్క.

* ఎవడబ్బ సొమ్మని వెక్కి వెక్కి ఏడవటం.

* ఎవడికంపు వాడికి ఇంపు.

* ఎవడి జందెం వాడికి ముప్పు.

* ఎవడి నోటికంపు వాడికి తెలియదు.

* ఎవడు తవ్వుకొన్న గోతిలో వాడే పడతాడు.

* ఎవరి ఇంటి దోసెకైనా తూట్లే.

* ఎవరి ఏడుపు వాళ్ళకే ఎదురు తగులుతుంది.

* ఎవరి కంతికోస్తే వారికే నొప్పి.

* ఎవరి పిచ్చి వారికి ఆనందం.

* ఎవరికి పుట్టిన బిడ్దవురా ఎక్కి ఎక్కి ఏడ్చేవు?

* ఎవరికి పెట్టావే దండము? అంటే మీలో బుద్దిహీనుడికి అన్నదిట సాని.

* ఎవరికి వారే యమునా తీరే.

* ఎవరికో పుట్టిన బిడ్డను తన బిడ్డని ఎగిరెగిరి ముద్దుపెట్టుకున్నట్లు.

* ఎవరి జానతో వారు ఏడు జానల బెత్తెడే (పొడవు).

* ఎవరి నీళ్ళలో వారు మునగాలి.

* ఎవరి పాపాన వాళ్ళు పోతారు.

* ఎవరిపిచ్చి వాళ్లకు ఆనందం

* ఎవరి ప్రాణం వాళ్ళకు తీపి.

* ఎవరి బిడ్డ వారికి ముద్దు.

* ఎవరి ముడ్డికిందికి నీళ్ళు వస్తే వాళ్ళే చేస్తారు.

* ఎవరివల్ల చెడ్డవోయి వీరన్నా అంటే నోటివల్ల చెడ్డానోయి పేరన్నా అన్నాడుట.

* ఎవరు ఇచ్చింది ఈ మాన్యం అంటే, నేనే ఇచ్చుకున్నాను అన్నాడట.

* ఎవరు ఎంతచేసినా ఇంటికి ఆలు అవుతుందా? దొంతికి కడవ అవుతుందా?

* ఎసటిలో మెతుకులన్ని పట్టిచూడాలా?

**********:: ఏ ::**********

* ఏ అన్నమైతే ఏం? వరి అన్నమే వడ్డించమన్నాడుట.

* ఏ ఆకు రాలినా ఈతాకు రాలదు.

* ఏవూరు ఏతామా? అంటే దూవూరే దూలామా అన్నదిట.

* ఏవూరు రెడ్డీ అంటే ఏట్లో మోకాలిలోతు అన్నాడట.

* ఏ ఎండకా గొడుగు పట్టినట్లు.

* ఏకచక్రంగా ఏలిన రాజైనా కడకు ఏడు జానల కాటికే.

* ఏకదంతుండిచ్చు నీకింత బొచ్చు.

* ఏ కఱ్ఱన నిప్పుంటే ఆ కఱ్ఱే కాలుతుంది.

* ఏకాదశి ఇంటికి శివరాత్రి పోయినట్లు.

* ఏకాదశినాడు తల అంటుకుంటున్నావేమీటీ అంటే అది నిత్యవ్రతం, నేడే ఆరంభించాను అన్నాడట; మర్నాడు తల ఎందుకు అంతుకోలేదంటే, నిన్నటితో వ్రతం సమాప్తి అయినది అన్నాడుట.

* ఏకాదశినాడు పేలపిండి తినకపోతే రాక్షసులై పుడతారు.

* ఏకాదశి మరణమని ఈతకొయ్యలలో పడతానా?

* ఏకాల వచ్చి, మేకాల తేలినట్లు.

* ఏకాలు జారినా పిఱ్ఱకే మోసం.

* ఏకాలు జారినా మోపుకే మోసం.

* ఏకుతో తాకితే మోకుతో మోదుతారు.

* ఏకు దారము, ఏగాని పుస్తె.

* ఏకులు పెడితే బుట్టలు చిరుగునా?

* ఏకులు లేని రాటము, మొగుడులేని పోరాటము.

* ఏకులు వడికినట్టూ కాదు, మొగుడి దగ్గర తొంగునట్టూ కాదు.

* ఏకైకరధులు ప్రత్యేక పాలెగాండ్రు.

* ఏగాని ముండకు డబ్బున్నర క్షౌరం.

* ఏగాలి కాఊపు ఊగినట్లు.

* ఏగాలి కాచాప ఎత్తినట్లు (పడవ తెరచాప).

* ఏగిలి (దుక్కి బాగా ఎండుట) చేస్తే ఏలనివానికైనా పండుతుంది.

* ఏగిలి దున్నితే, వెఱ్ఱిమాలకైనా పండుతుంది.

* ఏ గుంటలో నీరు ఆ గుంటలోనే ఇంకుతుంది.

* ఏ గుఱ్ఱానికి తోక ఉంటే, ఆ గుఱ్ఱమే ఊపుకుంటుంది.

* ఏ గూటి చిలుకకు ఆ గూటి పలుకు.

* ఏ గూటి పక్షి ఆ గూటికే చేరును.

* ఏ గ్రహము పట్టినా ఆగ్రహము పట్తరాదు.

* ఏ చంకనాకినా ఏమీ లేదుగానీ, ఏకు చంకనాకితే ఏగాని ఉంది.

* ఏ చెట్టులేని చోట వెంపలి చెట్టు (ఆముదపు చెట్టు) మహావృక్షం.

* ఏటికవతల ఇచ్చేకన్నా ఏట్లో పడేస్తే నయం.

* ఏటి అవుతలు మిరియాలు మా తాటికాయంతేసి అంటే, మా ఇడుమాకులే పట్టలేదన్నదిట. (ఇడుమాకులు= ఇంటి ముందరి ప్రాంగణము).

* ఏటి ఈతకు బీటి మేతకు సరి.

* ఏటి ఒడ్డు చేను ఏరు వస్తే నిలుస్తుందా?

* ఏటి కాడ నక్కకు పాటి రేవేమి తెలుసు.

* ఏటికి ఎప్పుడు పోయినావు? ఇసుక తెచ్చావు? అంటే ఆడవారు తలిస్తే అదెంత సేపు అన్నదిట; మొగవారు తలిస్తే ఇదెంతసేపు అని నాలుగు బాదినాడుట.

* ఏటి కాల్వ జూడ ఎక్కి తగ్గిన రీతి.

* ఏటికి ఎదురీదినట్లు.

* ఏటికి ఎన్ని నీళ్ళూ వచ్చినా, కుక్కకు గతుకు నీళ్ళే.

* ఏటికి పోయి జారిపడి ఊరు అచ్చిరాలేదన్నాడుట.

* ఏటికి లాగితే కోటికి, కోటికి లాగితే ఏటికి అన్నట్లు.

* ఏటి కట్టున కూటి గట్టున ఓపిక పట్టలేరు.

* ఏటిదరి మ్రానుకు ఎప్పుడూ గండమే.

* ఏటిమీద దేవరకు కూటిమీదే చింత.

* ఏటివంక లెవరు తీస్తారు, కుక్కతోక ఎవరు సరిచేస్తారు?

* ఏటి వరద, నోటి దురద.

* ఏటుకు ఏటు, మాటకు మాట.

* ఏట్లో కలిసిన చింతపండు లాగా.

* ఏట్లో పడ్డవానికి ఎన్నో ఎన్నికలు.

* ఏట్లో పారేనీరు ఎవరు తాగితేనేమీ?

* ఏట్లో వేసినా ఎంచి వేయవలెను.

* ఏడవ గలిగితే ఏడ్చినకొద్ది వ్యవసాయం.

* ఏడాటం (ఇబ్బంది) మొగుడికి ఎత్తుభారం పెళ్ళాం.

* ఏడు ఎందల విన్ననాలు ఎంతవరకైనా ఆగుతాయి.

* ఏడు కరువులు వస్తున్నాయిరా అంటే, తొలి కరువులోనే పోతే మిగతా ఆరు ఎంచేస్తాయి అన్నాడుట.

* ఏడుకాంపులమ్మకు మూడు కాంపులమ్మ ముక్క నేర్పినట్లు.

* ఏడుగురిని మారిస్తే పెద్ద గౌడసాని.

* ఏడునెలలకు ఎందుకు నడకాలు అన్నట్లు.

* ఏడుపు ఏడింటి కనర్ధం.

* ఏడుపులో ఏడుపు ఎడమచేయి చూపెట్టు అన్నట్లు.

* ఏడుమనువులు పెళ్ళైనా ఏకులరాట్నం తప్పలేదు.

* ఏడుమాటలు మాట్లాడినా, ఏడు అడుగులు నడిచినా గుణం తెలుస్తుంది.

* ఏడు మారినా, ఈడు ముదిరినా ఏమీమారదు ఈ లోకంలో.

* ఏడుమాసికాల చీర, ఎదురు బాసింగాల రవిక, జరుగుతూ జరుగుతూ నేను సారె కట్టుక వచ్చినాను.

* ఏడుమెతుకులు తింటే ఏనుగంత సత్తువ.

* ఏడుసార్లు పాసిన చేల్లో పండిన కంకితో ఏడుగుర్ని చంపవచ్చు.

* ఏడుస్తావు ఏమి ఎలుకా? అంటే నా బాధ నీకే మెఱుక అన్నదిట.

* ఏడుస్తున్న వాణ్ణి దాని(న)మ్మకాయలు కావాలా అంటే, దానికాయలే కావాలి అన్నాడుట.

* ఏడుస్తూన్నావెందుకు బ్రాహ్మడా? అంటే ఒకనాడు నామొగం నవ్వి చచ్చిందా అన్నాడట.

* ఏడుస్తూ ఏరువాక సాగిస్తే, కాడిమోకు దొంగలు దోచుకుపోయారుట.

* ఏడూళ్ళు తిరిగినా, ఎఱ్ఱకఱ్ఱిదాన్ని కొనమన్నారు.

* ఏడ్చి ఎంకటసామీ అనిపించుకొన్నట్లు.

* ఏడ్చి మొహం కడుకున్నట్లు.

* ఏడ్చేదాని ఎడమచేతి కిందా కుట్టెవాని కుడిచేతికిందా కూర్చోరాదు.

* ఏడ్చేదాని బిడ్డకు అరటిపండ్లు చూపినట్లు.

* ఏడ్చేదాని బిడ్డను ఆమే కనవలెను అన్నట్లు.

* ఏడ్చేదాని మొగుడు వస్తే, ఏకు వడికే దాని మొగుడూ వస్తాడు.

* ఏడ్చేదాని మొగుడు వస్తే, నా మొగుడూ వస్తాడు.

* ఏతానులో పీలిక ఆ తానుకు చెందినట్లు.

* ఏతాము ఎంతవంగినా తిరిగి లేచేదానికే కదా.

* ఏతాము పాటకు ఎదురులేదు.

* ఏదారి అంటే గోదారి అన్నట్లు.

* ఏది పట్టినా దెయ్యం పట్టినట్లు.

* ఏదీకాని వేళ గేదె ఈనినట్లు.

* ఏ దేముడు వరమిచ్చినా పెనిమిటిలేనిదే పిల్లలు పుట్టరు.

* ఏనుగంత తండ్రి ఉండేకంటే, ఏకంత తల్లి ఉండేది మేలు.

* ఏనుగ ఎక్కినవాడు, దొడ్డికంత దూరగలడా?

* ఏనుగు ఎత్తిపడితే (చతికిలపడితే) ఏనుగే లేవాలికానీ ఎవరు లేవతీయగలరు?

* ఏనుగు ఎత్తుబడినా గుఱ్ఱమంత ఎత్తు.

* ఏనుగు ఒళ్ళు ఏనుగకు బరువు, చీమ ఒళ్ళు చీమకు బరువు.

* ఏనుగకు ఎలక్కాయలు లొటలొట.

* ఏనుగకు ఒక సీమ, గుఱ్ఱానికొక ఊరు, బఱ్ఱెకొక బానిస.

* ఏనుగకు కాలువిరగటం, దోమకు రెక్కవిరగటం సమము.

* ఏనుగకు సీళ్ళు చూపినట్లు (సిడి=అంకుశం).

* ఏనుగ తన నెత్తిన తానే మన్ను పోసుకున్నట్లు.

* ఏనుగ తొండము, యావ బట్టిన ముండ ఊరుకోవు.

* ఏనుగు దాహానికి చూరునీళ్ళా?

* ఏనుగుది ఎందరు కుడిస్తే తరుగుతుంది?

* ఏనుగునైనా ఎంటితో కట్తవచ్చు (ఎంటి=గడ్డిపరకలతో నేసిన త్రాడు).

* ఏనుగును ఇచ్చి అంకుశం దాచినట్లు.

* ఏనుగును ఎక్కినవాడు, కుక్క కూతకు జడియడు.

* ఏనుగును చూసి కుక్కలు మొరిగినట్లు.

* ఏనుగును తెచ్చి ఏకులబుట్టలోపెట్టి అది తన నెత్తిన పెట్టి, తనను ఎత్తుకోమన్నట్లు.

* ఏనుగునేక్కి రంకుకు పోయినట్లు.

* ఏనుగు పురుడోసుకొన్నట్లు.

* ఏనుగు పోతూనే ఉంటుంది, కుక్కలు మొరుగుతూనే ఉంటవి.

* ఏనుగు పోయేదారి ఎరుగడుగానీ, దోమలు పోయేదారిలో తొంగున్నాడు.

* ఏనుగు బ్రతికినా వెయ్యి, చచ్చినా వెయ్యి.

* ఏనుగు మదిస్తే నెత్తిన మన్ను పోసుకుంటుంది.

* ఏనుగు మింగిన వెలగపండువలె (కరిమింగిన వెలగపండు).

* ఏనుగు మీద ఎండ కాసినట్లు.

* ఏనుగుమీద దోమ (ఈగ) వాలినట్లు.

* ఏనుగుమీద పొయేవాణ్ణి సున్నమడిగినట్లు.

* ఏనుగు మోత, ఏనుగు మేత.

* ఏనుగు రొంపిలో కూరుకుపోతే కాకికి కూడా లోకువే.

* ఏనుగులను అప్పుగా ఇస్తున్నారంటే, రెండు తోలుకొని వచ్చి కట్టివేయమన్నాడట.

* ఏనుగులెగిరిపోతుంటే దోమలొక లెక్కా?

* ఏనుగులు ఏట కొట్టుకొనిపోతుంటే, పిల్లి పాటి రేవడిగిందట.

* ఏనుగులు ఏట గ్రుంకితే నక్క పాటిరేవడగ వచ్చిందట.

* ఏనుగులు మింగిన ఎల్లమ్మకు పీనుగలు పిప్పళ్ళు.

* ఏపట్లా చావకపోతే బాపట్లకు పంపండి.

* ఏపాటు తప్పినా సాపాటు తప్పదు.

* ఏపుట్టలో ఏ పామో? ఏ గుళ్ళో ఏ మహత్యమో.

* ఏ పూజ తప్పినా పొట్ట[పూజ తప్పదు.

* ఏబ్రాసికి పని ఎక్కువ, లోభికి ఖర్చెక్కువ.

* ఏబ్రాసి పెళ్ళికెడుతూ ఉంటే ఏకులరాట్నం ఎదురయిందట.

* ఏమండీ కరణం గారు గోతిలో పడ్డారే? అంటే, కాదు మషాకత్తు చేస్తున్నా అన్నాడట.

* ఏమందలో కట్టినా మన మందలో ఈనితే సరి.

* ఏమయ్యా మా వారు బాగున్నారా? అంటే, అమ్మా బాగానే ఉన్నారు; విత్తనాలు వడ్లు తింటున్నారు, దాపుడు బట్టలు కడుతున్నారు ఆన్నడట.

* ఏమి అప్పాజీ అంటే కాలం కొద్ది రాయాజీ అన్నట్లు.

* ఏమిచేసి బ్రతుకుతున్నావమ్మా? అంటే నోరుచేసుకు బ్రతుకుతున్నా బిడ్డా అన్నదిట.

* ఏంచేస్తున్నావురా? అంటే ఒలకపోసి ఎత్తుకుంటున్నా అన్నట్లు.

* ఏమిట్రా మేనమామ ముడ్డిలో కట్టె పెడతావు? అంటే, చిన్నాయన అనుకున్నాను అన్నడట.

* ఏమిపెట్టుక తిన్నావు? అంటే, ఆకలెట్టుక తిన్నానందిట.

* ఏమిరా వెఱ్ఱిమొగమా? అంటే, ఏమి చిన్నాయనా అన్నాడట.

* ఏమి పోలిసెట్టి? అంటే, ఎప్పటి మొత్తుకోళ్ళే అన్నడట.

* ఏమిరా కోటా? అంటే, ఎప్పటిదే ఆట అన్నడట.

* ఏమీ ఎరుగనోడు ఏకాశిన చస్తే అన్నీ తెలిసినోడు అమావాశ్యనాడు చచ్చాడట.

* ఏమీ ఎరుగని ఎల్లి పాయె, దొంతులేస్తే దొల్లిపోయె.

* ఏమీ ఎరుగని పిల్ల మామను మరిగిందట.

* ఏమీ తోచకపోతే ఎక్కిరించాడట.

* ఏమీ తోచనమ్మ తోడికోడలి పుట్టింటికి వెళ్ళిందట.

* ఏమీ లేదంటగానీ ఎల్లుండి పెండ్లంట.

* ఏమీ దొరకనమ్మకు ఏగాణి దొరికితే ఎందులో పెట్టనే ఎంకాయమ్మా అన్నదిట.

* ఏమీలేనమ్మకు ఏడ్పులు శృంగారం.

* ఏమీ లేనమ్మకు ఏతులు లావు, ఉన్నమ్మకు ఆశలు లావు (ఏతులు=ఎచ్చులు, డంబాలు).

* ఏమీ లేనిదానికి ఏతులు లావు, స్వాములవారికి జడలు లావు.

* ఏమే వాడి దగ్గర పడుకున్నావు? అంటే, అంత పెద్దమనిషి చెయ్యిపట్టుకుంటే కాదనే దెట్లా? అన్నదిట.

* ఏమోయి నీకూతురలా తిరుగుతున్నది? అంటే, అలవాటుపడిన ముండను అట్లానే పోనీస్తూ అన్నాడట.

* ఏమోయి సెట్టి ఏట్లో కొట్టుకుపోతున్నావు? అంటే గడ్డిమోపు అమ్మటానికి అన్నాడట.

* ఏమోయి నారాయణా, విధవగమనా అంటే, అది చిన్ననాటి మాట ఊరుకో అన్నాడట. (వి=పక్షి, ధవుడు=భర్త, విధవగమన=పక్షిపై పయనించేవాడు, నారాయణుడు).

* ఏ యీకలపక్షి ఆ గుంపులో చేరుతుంది.

* ఏ ఎండ కా గొడుగు పట్టినట్లు.

* ఏ రాజ్యానికి ఏ రాజో అన్నట్లు.

* ఏ రాయి ఐతేనేమి పండ్లు ఊడగొట్టుకోవటానికి.

* ఏరుక తినే వాడి వెంబడి గీరుక తినేవాడు పడ్డాడుట.

* ఏరుకుని తినే పక్షికి ముక్కున ముల్లు విరిగినట్లు.

* ఏరూరి వ్యవసాయం ఊండూరి వైద్యం.

* ఏరువస్తే వాన వెలుస్తుంది.

* ఏ రోటి దగ్గర ఆపాట పాడాలి.

* ఏరు ఏడామడ లుండగానే చీరవిప్పి చంకనేట్టు కుందిట.

* ఏరు నిండిపారినా పాత్రకు తగురీతి నీరువచ్చు.

* ఏరుదాటి తెప్ప తగుల బెట్టినట్లు.

* ఏరుదాటే వరకు ఎంకన్న, ఏరు దాటినాక సింగన్న.

* ఏరు పోయిందే పోక, ఏలిక చెప్పిందే తీర్పు.

* ఏలడానికి ఊళ్ళు లేకపోవుగానీ, ఎత్తుకతినడానికి (అడుక్కతినను)ఊళ్ళు లేవా?

* ఏలి మీద గోరు మొలిచింది ఏంజేతు మొగుడా అన్నదట.

* ఏలేటి పురుషునికి ఏడ్గురు భార్యలు.

* ఏలేవానికి ఎద్దుపోతేనేమి? కాచేవానికి కన్ను పోతేనేమి?

* ఏవాడ చిలుక ఆ వాడ పలుకు పలుకుతుంది.

* ఏ వన్నె సులోచనం పెట్టుకుంటే ఆవన్నే కనిపించేది.

* ఏ వేషం వచ్చినా దివిటివానికే చేటు. (వీధిభాగవతాలలో)

**********:: ఐ ::**********

* ఐదు శిఖలకంటే మూడు కొప్పులు చేరితేనే మోసం.

* ఐశ్వర్యదేవత హలంలోనే ఉంది.

* ఐశ్వర్యానికి అంతంలేదు, దారిద్ర్యానికి మొదలు లేదు.

No comments:

Post a Comment